Ukitaka Pesa ya Haraka Fuga Broiler, Ukitaka Pesa ya Muda Mrefu Fuga Layer

Kauli hii imekuwa ikitajwa mara nyingi miongoni mwa wafugaji, na kwa kiasi kikubwa ina ukweli ndani yake. Hata hivyo, kila aina ya ufugaji ina faida na changamoto zake — jambo la msingi ni kuelewa malengo yako na mtaji uliyonayo kabla ya kufanya maamuzi.

1️⃣ Broiler – Mzunguko Mfupi, Mtaji wa Haraka

Kuku wa broiler ni kuku wa nyama wanaokua kwa kasi kubwa.
Kwa wastani:

Hukomaa ndani ya wiki 6 hadi 7, wakiwa na uzito wa 1.8–2.5 kg.
Mzunguko mmoja unaweza kuanza upya mara 5–6 kwa mwaka.
Kuku mmoja anaweza kutoa faida ya TSh 1,500–3,000, kutegemea soko na gharama za chakula.

Faida kuu ya broiler ni kwamba mtaji hurudi haraka, hivyo mfugaji anaweza kuongeza uzalishaji mara kwa mara.
Hata hivyo, changamoto ni gharama kubwa ya chakula (hadi 70% ya gharama zote) na mabadiliko ya bei sokoni, ambayo yanaweza kupunguza faida kwa haraka.

Kwa mujibu wa utafiti wa TADB (2023), mahitaji ya nyama ya kuku nchini Tanzania ni zaidi ya 150,000 tani kwa mwaka, huku uzalishaji wa ndani ukiwa chini ya 80% ya mahitaji hayo. Hii inaonyesha nafasi kubwa bado ipo kwa wafugaji wa broiler.

2️⃣ Layer – Muda Mrefu, Mapato Endelevu

Kuku wa mayai (layers) huchukua muda zaidi kufikia uzalishaji, lakini faida yake ni ya kudumu.
Kwa kawaida:

Huanza kutaga wakiwa na miezi 5–6.
Hutaga kwa muda wa miezi 14–18 bila kusimama.
Kuku mmoja hutaga mayai 280–320 kwa mwaka.

Kwa wastani wa yai TSh 450–550, kuku 100 wanaweza kutoa zaidi ya TSh 13 milioni kwa mwaka.
Changamoto kubwa kwa layer ni gharama za kuanza (feeds, mabanda, na taa) na muda mrefu kabla ya kupata faida ya kwanza.

Kihalisi, Tanzania inazalisha takribani 2.1 bilioni za mayai kwa mwaka, ilhali mahitaji ni zaidi ya bilioni 3.2 (vyanzo: Mifugo Livestock Report 2023). Hivyo, soko bado ni pana kwa wafugaji wa mayai.

Uchaguzi Uko Mikononi Mwako

Broiler inafaa kama unahitaji mzunguko wa haraka, mtaji unarudi ndani ya wiki chache, na una uhakika wa soko la nyama.
Layer inafaa kama unalenga biashara ya muda mrefu, mapato ya kila siku, na soko la mayai ambalo ni imara zaidi kwa kipindi kirefu.

Kila aina inahitaji maarifa, nidhamu na ufuatiliaji wa karibu wa afya na lishe za kuku.

👉 Ungependa kujifunza zaidi kuhusu namna ya kuanza ufugaji wa broiler au layer kwa ufanisi, kupanga gharama, na kusimamia uzalishaji?
Jiunge na group letu la mafunzo ya Rubaba Media kwa kutuma neno “NIUNGE” kupitia WhatsApp hapa:
🔗 https://wa.me/255764148221